Share

Quả Mắc Mật – Gia vị của núi rừng Tây Bắc

Nguồn gốc quả mắc mật?

Qua mac mat kho

Cây mắc mật, còn gọi là hồng bì núi hay củ khỉ, dương tùng (danh pháp hai phần: Clausena indica) là loài thực vật có hoa thuộc họ Cửu lý hương. Từ “mắc mật” là tiếng Tày-Nùng và có thể dịch thành “quả ngọt”.

Cây mác mật mọc chủ yếu ở chân núi đá vôi ở độ cao dưới 1.000m, một số ít mọc trên sườn núi đá và sườn đồi. Cây thích hợp nơi có điều kiện khí hậu ôn hoà, nhiệt độ trung bình năm từ 20-23 0C, lượng mưa hàng năm trung bình trên 1500mm.

Mắc mật thuộc loại cây gỗ nhỏ, chiều cao trung bình dưới 12m, phân cành thấp, cành non có màu xanh nhạt, có lông rải rác về sau nhẵn, vỏ thân màu xám đen, có những nốt sần. Lá kép lông chim mọc cách, dài 10-30cm, chóp lá nhọn, gốc lá lệch, mép lá gần như nguyên hay có khía răng nhỏ.

Quả mắc mật thịt hình cầu, đường kính 9-13mm, khi chín có màu trắng nhờ đến trắng trong và chứa 1-2 hạt. Mắc mật ra hoa tháng 4-5, quả chín vào tháng 7-8, quả còn non có màu xanh đậm, trên vỏ có túi tinh dầu, nhẵn bóng. Mác mật là tên gọi theo tiếng Tày, Nùng, tạm hiểu là quả ngọt. Vào mùa này, ngày chợ phiên, mác mật được bày bán la liệt. Những chùm mác mật lúc lỉu, tươi rói. Quả to thì bằng đầu ngón tay cái, nhỏ thì chừng ngón tay út. Quả nào quả nấy tròn căng. Lớp vỏ ngoài màu vàng nhạt, trong suốt, có những đường gân mỏng mảnh như sợi chỉ. Thoạt trông đã thấy thích.

mac-mat-tuoi

Hiếm có loại quả nào lại thơm đến thế. Hương thơm lạ lùng, rất đặc trưng của loại quả chỉ có ở miền núi cao. Cầm chùm quả mác mật trên tay, mùi thơm cứ thoang thoảng, quyến rũ. Nhón một quả, đưa lên miệng cắn nhẹ. Nước quả ứa ra từ lớp cùi trắng, đặc và trong như thạch. Một vị ngòn ngọt, chua chua, the the khiến bạn xuýt xoa, thích thú.

Vị ngọt chua thanh thanh cùng với hương thơm dìu dịu pha chút ngầy ngậy cứ lưu luyến mãi nơi đầu lưỡi. Cảm giác thật thú vị. Ngày chợ phiên, các bà, các mẹ ai cũng mua lấy dăm chùm mác mật. Phần cho trẻ nhỏ ăn chơi, phần để nấu với các món ăn. Mác mật kho cá, mác mật kho thịt, mác mật ninh chân giò… Thật lạ, cũng cá ấy, thịt ấy, chân giò ấy mà khi có vốc quả mác mật nấu cùng sao mà ngon đến thế. Cá thì hết mùi tanh, vừa bùi vừa ngọt. Thịt thì thơm phức. Nhất là nồi chân giò, có mác mật ninh cùng, ăn không mỡ không ngấy.

Lâu nay, chúng ta vẫn biết đến tác dụng của lá mắc mật khi sử dụng làm gia vị cho các món ăn: thịt quay lá mắc mật, cá kho mắc mật… Lâu nay, chúng ta vẫn biết đến tác dụng của lá mắc mật khi sử dụng làm gia vị cho các cơ thể mà chúng ta ít biết đến.

QUẢ MẮC MẬT KHÔ

​Trọng lượng: 1kg

qua mac mat kho

300.000đ

QUẢ MẮC MẬT KHÔ

​Trọng lượng: 500g

quả mắc mật khô

160.000đ

LÁ MẮC MẬT KHÔ

​Trọng lượng: 500g

quả mắc mật khô

150.000đ

COMBO 4: 500G MẮC KHÉN + 500G MẮC MẬT + 100G HẠT DỔI

gia vị tây bắc

Giá cũ: 580.000đ
500.000đ

Nơi mua quả mắc mật Tây Bắc 

Anh Hai Tan Dien bien food
quả mắc mật khô

CỬA HÀNG BÁN VÀ GIỚI THIỆU SẢN PHẨM:

Số 679, Đường Võ Nguyên Giáp, TP Điện Biên Phủ, Tỉnh Điện Biên.

logo-dienbienfood-new-01

Hotline đặt hàng :

0978.849.059 & 083.256.1990 icon SMSicon vibericon zalo

icon IMessage


Nhận đặt hàng số lượng lớn cho các cơ quan tổ chức và trong các dịp lễ hỏi…

  • Giao hàng tận nơi tại HN: chỉ từ 25.000đ – 30.000đ/lần vận chuyển
  • Giao hàng tới các thành phố khác trong cả nước: + 70.000đ/kg
  • Nhận hàng, thanh toán trực tiếp cho nhân viên giao hàng của Viettel Post, Giaohangnhanh.vn hoặc Tín Thành Express

Tác dụng của mắc mật

  • Trong đời sống

    + Quả mắc mật vị hơi chua ngọt có thể ăn tươi hoặc dùng để nấu, kho trong một số món ăn. Quả mắc mật rất giàu hàm lượng vitamin C.

    + Lá mắc mật có tinh dầu thơm nên được dùng trong các món vịt quay, lợn quay, kho cá… Lá có hàm lượng protein, sắt, mangan, can xi rất cao.

    + Hạt mắc mật phơi khô xay thành bột, dùng để làm gia vị.

  • Đối với sức khỏe

    + Lá mắc mật có tác dụng lợi mật, kích thích tiêu hóa, bảo vệ gan, có thể sản xuất thành sản phẩm chức năng.

    + Tinh dầu quả mác mật có tác dụng bảo vệ gan, giảm đau, là nguyên liệu để làm thuốc.

    + Lá và rễ cây mắc mật được dùng làm nguyên liệu trong đông y.

  • Đánh giá của các cơ quan chuyên môn về các sản phẩm được điều chế từ mắc mật

    “Sản phẩm chức năng có tác dụng lợi mật, kích thích tiêu hóa, bảo vệ gan từ lá mắc mật và nghiên cứu nguyên liệu làm thuốc từ tinh dầu quả cây mắc mật Cao Bằng” do Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cao Bằng phối hợp với Viện Dược liệu (Bộ Y tế) thực hiện đã được nghiệm thu, đánh giá kết quả nghiên cứu khá.

    Trước đó, từ năm 2006-2007, hai đơn vị đã thực hiện đề tài về nghiên cứu đặc điểm thực vật, thành phần hóa học và tác dụng lợi mật, bảo vệ gan, giảm đau của một số cao chiết từ lá và quả mác mật thu hái tại huyện Hòa An. Kết quả bước đầu cho thấy tinh dầu lá và tinh dầu quả mác mật có tác dụng giảm đau tốt, cao chiết quả có tác dụng lợi mật, cao chiết lá và tinh dầu quả có tác dụng ức chế men gan.

    Qua gần 3 năm thực hiện (2009 – 2012), đề tài “Nghiên cứu sản xuất sản phẩm chức năng có tác dụng lợi mật, kích thích tiêu hóa, bảo vệ gan từ lá và nghiên cứu nguyên liệu làm thuốc từ tinh dầu quả cây mác mật Cao Bằng” đã xác định được dạng chiết có tác dụng dược lý tốt là cao ethanol và phân đoạn EtOAc có tác dụng lợi mật và bảo vệ gan so với các phân đoạn khác.

    Ngoài ra cao chiết ethanol còn có tác dụng giảm đau, chống ôxy hóa, tác dụng chống viêm cấp, chống viêm mạn..


Cách dùng quả mắc mật

quả mắc mật

1/ Dùng trong món vịt quay
Quả móc mật và lá móc mật là 2 nguyên liệu chính được dùng trong món vịt quay trứ danh của vùng đất Lạng Sơn. Quả móc mật được xay nhuyễn, sau đó được tẩm ướp chung với một vài gia vị khác.

2/ Món thịt nướng ướp với quả móc mật khô
Món thịt nướng được ướp với quả móc mật khô có một hương vị rất khác biệt so với các cách nướng thông thường khác. Thịt nướng được ướp với quả móc mật khô, khi ăn có vị hơi chua chua và đặc biệt có mùi thơm rất đặc trưng, khi đã một lần thưởng thức thì khó có thể cưỡng lại được.

3/ Quả móc mật khô trong món lợn quay
Tương tự như món vịt quay Lạng Sơn, món Lợn quay Lạng Sơn cũng có 2 nguyên liệu chính tạo nên nét đặc trưng của món ăn đó là dùng lá móc mật và quả móc mật.

4/ Quả móc mật trong món cá kho.
Đối với những món cá đồng, khi có quả móc mật kho thì hầu như mùi tanh của cá được khử đi hết, món ăn có mùi thơm của quả móc mật. Quả móc mật khô được ngâm vào trong nước ấm nhiệt độ khoảng 70-80 độ. Ngâm khoảng 20 phút thì vớt ra, sau đó được giã nhuyễn. ướp chung với cách gia vị cơ bản như mắm muối, bột nêm. Kết hợp với hành ớt được giã nhuyễn. Chắc chắn món ăn này sẽ không làm bạn thất vọng.

5/ Măng ớt

Ngoài quả mác mật khô thì người dùng còn có thể lựa chọn cho mình những món khác được kết hợp từ quả mác mật và những nguyên liện tự nhiên khác, cụ thể như Măng ớt ngâm mác mật. Quả móc mật được ngâm với măng và ớt là quả mác mật tươi, do vậy hương vị cũng có phần khác lạ so với quả khô.

Món ăn từ lá mác mật:

la mac mat tươi

​Các món ăn nổi tiếng đặc trưng của Điện Biên, Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn thường được kèm với lá mác mật như: heo quay, vịt quay…Hiện nay một số nhà hàng ở thành phố Hồ Chí Minh đã mua lá mác mật về làm gia vị và chế biến nhiều món ngon với loại lá này.

  • Thịt heo nướng lá mác mật: Thịt heo sửa sạch, để ráo nước, ướp với lá mác mật giã nhỏ, nước mắm, muối, húng lìu. Để khoảng 1 giờ cho thấm gia vị, rồi nướng trên than hồng.

  • Bao tử nhồi mác mật: Bao tử heo làm sạch. Lá mác mật ướp gia vị gồm muối, bột ngọt, nước mắm. Nhồi lá mác mật vào bao tử heo rồi khâu lại. Hấp bao tử khoảng 20 phút cho chín, sau đó chiên vàng trên chảo dầu. Khi ăn cắt ra, chấm nước mắm gừng và lá mác mật non.
  • Cá chép nướng lá mác mật: Cá chép moi nội tạng, lóc bỏ xương giữa. Ướp với ngò gai, rau thơm, tỏi, bột ớt, bột ngọt, muối. Lá mác mật rửa sạch, nhồi vào trong mình cá, dùng vỉ kẹp chặt giữ cho lá mác mật không bị rơi ra ngoài. Nướng cá trên than hồng. Ăn nóng với muối tiêu chanh.
  • Thịt bò kho lá mác mật: Thịt bò cắt miếng vừa ăn. Xếp thịt bò vào nồi, một lớp thịt bò rồi tới một lớp lá mác mật, nêm gia vị gừng, hành, nước mắm, muối, nấu lửa liu riu cho đến khi thịt mềm.
  • Bồ câu nướng lá mác mật: Bồ câu làm sạch. Lá mác mật ướp gia vị gồm muối, bột ngọt, nước mắm. Nhồi lá mác mật vào trong bụng bồ câu. Nướng bồ câu trên than hồng.

Cach thuc mua hang tai dienbienfood

Leave a Comment